İnsan zihni özgür olur mu? Zihin nasıl özgür olur? Olursa ne olur?

Özgürlük öyle büyük bir erdem ki hangi kavrama hangi olguya koysanız oraya ışık veriyor, umut veriyor ve bir adım öteye götürüyor.

Üç yaşındaki yeğenimin salıncakta sallanırken çığlıklar atmasından rahatsız olanların engellemelerine “Ben özgür bir kızım” diyebiliyorsa, şarkı söylerken ezgisini değiştiren genci doğru söylemesi için eleştirenlere “Böyle kulağa daha hoş geliyor” diyebiliyorsa, pembe renkli maymun çizen çocuğa, maymunu gerçek rengine boyaması istendiğinde “ama bu maymunun üzerine boya dökülmüş” diyebiliyorsa, Legolardan ilginç tasarımlar yapan çocuğa “Yok artık, hiç öyle şey olur mu?” diyenlere “ben yaparsam olur” diyebiliyorsa, kitabın özetini anlatan çocuğun özet bittikten sonra devamını da kendi eklediğinde “Sonu böyle daha güzel oldu.” Diyebiliyorsa umut var demektir.

İnsan zihni özgür olur elbette, düşüncelere ket vurulmadığı sürece. Okul öncesinden ergenliğe kadar düşünceleri önemsenen, ilgi ile dinlenilen, daha iyisini daha farklısını düşünmeye yönlendirilen çocuklar özgür düşünmeye de alışmış olurlar. Böylece daha üretken, daha özgüvenli, daha cesur olurlar.

Özgüven, üretkenlik ve cesaret birleşince de yaratıcı düşünebilme becerisi için en büyük 3 olgu gerçekleşmiş olur.  Sevgili Nuray Senemoğlu der ki “Toplumların ilerlemesini sağlayan buluşlar ve keşifler, yaratıcı düşünmenin ve yaratıcı problem çözmenin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır.” O halde hayata daha farklı gözlerle bakabilmek, doğayı, insanları daha farklı yorumlayıp hissedebilmek ve insanlığa katkıda bulunabilmek için çocuklarımızın yaratıcı düşünebilme becerilerini geliştirebilmeliyiz.

Geliştirmek için önce yapılan engellemeleri bilmek gerektiğini düşünüyorum. Çünkü yanlışı düzeltmeden doğru inşa edilemez.

Engellemeler kişinin kendisiyle olan çatışmalarından yani korkularından, kaygılarından ve utanmalarından kaynaklandığı gibi ailesi, arkadaşları, öğretmenleri ve yakın çevresindeki yetişkinlerin baskıları, alayları, şiddete maruz bırakmaları, kıskançlık durumları, başkaları ile kıyaslamaları, fikirlerine değer vermemeleri, dinlememeleri ya da söylediklerini ciddiye almamaları hatta hiç söz söylemeye fırsat tanımamaları, sürekli her sözüne her davranışına müdahale etmelerinden de kaynaklanmaktadır.

“Her insan doğuştan yaratıcıdır. Çocukları izlersen görürsün. Bütün çocuklar yaratıcıdır.” demiş Osho. Madem her insanın varoluşunda varsa neden biz insanlar bu yetiyi ısrarla yok ediyoruz? Bırakalım çocuklarımızın zihni özgür olsun artık!